Van Mensen Die Geen Enge Grenzen Erkennen: Dostojevski Leren Lezen - Hans Boland (2019)
Nederlands
Ideeënliteratuur
128 pagina's
Eerste druk: Pegasus,
Amsterdam (Nederland)
Fjodor Dostojevski is één van de Russische schrijvers wiens werk tot op de dag van vandaag grote internationale bekendheid geniet. Zoals gebruikelijk bij invloedrijke schrijvers, is Dostojevski's gedachtegoed ook vaak genoeg in opspraak geweest. Hij wordt vaak beschouwd als genie, maar tegelijkertijd als een man die er nogal stoffige ideeën op nahield. Bijna anderhalve eeuw na zijn dood is de beroemde schrijver hierdoor nog altijd een van de bijzonderste maar ook controversieelste schrijvers uit de geschiedenis. Zijn invloed is bepalend geweest voor het Europese literaire landschap. Dr. Hans Boland maakt korte metten met de hardnekkige vooroordelen omtrent de nalatenschap van deze grote Rus. In de ‘vertaalperikelen’ die de rode draad vormen in zijn analyse van 'Misdaad en straf' maakt Boland aanschouwelijk hoe funest een ‘academische’ insteek kan zijn voor de kunst van het vertalen.
Ik vond Boland ook beter bij De wereld draait door. Krijg je een veel betere impressie van het boek dan hier.
Edit: in een interview met Hans Boland vond ik dit:
”De titel van het begeleidende boekje – tevens van jouw hand – luidt: Dostojevski leren lezen, van mensen die geen enge grenzen erkennen. Waarom zouden mensen Dostojevski moeten ‘leren lezen’?
Dat is natuurlijk wat provocatief en ironisch bedoeld, mensen zien me dan snel als een arrogante kwast. Dat komt voornamelijk voort uit het erfgoed van Karel van het Reve. In Nederland, en uitsluitend hier, heerst door hem nog steeds het foutieve beeld dat Dostojevski een slechte schrijver was van humorloze keukenmeidenromans. Ik wil laten zien hoe we hem kunnen interpreteren veeleer dan hem goedkoop neer te schieten, zoals Van het Reve dat deed.“
Daarnaast nog wat vertaalkeuzes maar heel boeiend is dat allemaal niet. Zonde.
Typisch Boland ook om te melden dat hij Charlov als Charkiv vertaalt omdat dat de Oekraïnse schrijfwijze is en hij dat land los van Rusland zelfstandigheid wenst. Op zich een mooie gedachte maar bij een vertaling lijkt het me relevanter om vanuit de auteur , in casu Dostojevski, te denken die juist de vereuropanisering afwijst en voor een groot Rusland staat.
Zomaar een voorbeeld want Boland maakt veel keuzes waarbij je je afvraagt of hij delen van het boek niet teveel vernederlandst heeft, desalniettemin vind ik deze vertaling van hem prettig leesbaar.